2. Η στάση σας κατά τη συνέντευξη

2. Η στάση σας κατά τη συνέντευξη


Οι δημοσιογράφοι συχνά δυσφημίζονται. Θεωρείται ότι είναι αδιάκριτοι, ότι επιδιώκουν τον εντυπωσιασμό, ότι δουλειά τους είναι να καταστρέφουν υπολήψεις, ότι δουλεύουν για την αντιπολίτευση, ότι δεν αφήνουν τον κόσμο να κάνει τη δουλειά του και ότι πάσχουν από έλλειψη σεβασμού. Ενίοτε, οι κατηγορίες αυτές ισχύουν. Ο τρόπος να αντιμετωπίσετε τέτοιες αρνητικές αντιλήψεις είναι να είστε ευπρεπείς και ηθικοί. Να μην είστε αγενείς και να μην έχετε παράλογες απαιτήσεις. Να φέρεστε με τρόπο που δείχνει ότι πιστεύετε ότι έχετε δικαίωμα στην πληροφορία και ότι είστε διατεθειμένος να δεχτείτε εχθρικές αντιδράσεις από τις πηγές σας και από την κοινωνία.

Οι περισσότεροι άνθρωποι θέλουν να πιστεύουν ότι είναι καλοί και έντιμοι. Οπότε γιατί δεν προσπαθείτε να έρθετε πιο κοντά στην πηγή σας σε αυτή τη βάση; Αν διατυπώνετε τις ερωτήσεις σας κάπως έτσι: «Πολύ θα ήθελα να ξέρω πώς δουλεύει αυτό το πράμα» ή «Παρακαλώ, βοηθήστε με να το εξηγήσω για το καλό του κόσμου», μπορεί συχνά να έχετε θετικά αποτελέσματα. Σε πολλές περιπτώσεις, οι πηγές θα βοηθήσουν τον δημοσιογράφο, αν πειστούν ότι οι πληροφορίες που θα δώσουν είναι για το κοινό καλό.

Δεν είναι απλά θέμα στρατηγικής: Παρά τα διάφορα μεγαλόσχημα του τύπου «Η Τέταρτη Εξουσία», κανένας δημοσιογράφος δεν έχει εκλεγεί δημοκρατικά για να ελέγχει τους δημόσιους λειτουργούς. Οι δημοσιογράφοι είναι κομμάτι της κοινωνίας των πολιτών και, υπ’ αυτήν την έννοια, έχουν και αυτοί την ευθύνη να διασφαλίσουν ότι η πολιτεία υπηρετεί τους πολίτες. Όντας σε αυτή τη θέση, δεν έχουν προνομιακή πρόσβαση σε διαύλους μαζικής επικοινωνίας, όπως είναι οι εφημερίδες ή οι ραδιοτηλεοπτικοί σταθμοί. Ειδικά όταν εργάζονται για να αποκαλύψουν επιθετικές μεγαλοεπιχειρήσεις ή διεφθαρμένους πολιτικούς, χρησιμοποιώντας μεθόδους που παρακάμπτουν ή ακόμα και παραβαίνουν τη νομοθεσία, είναι σημαντικό να χρησιμοποιούν μεθόδους ευχάριστες, ειλικρινείς και διαυγείς (τουλάχιστον όσο διαυγείς γίνεται).

Για να είστε βέβαιοι ότι δεν υπερβαίνετε τα πλαίσια του ρόλου σας ως δημοσιογράφου, θα πρέπει πάντα να θέτετε στον εαυτό σας τα εξής ερωτήματα: Πώς θα ήταν αν ήμουν εγώ στη θέση του ανθρώπου που ερευνώ; Πώς θα έβλεπα τον κόσμο ή τον ρόλο των δημοσιογράφων; Σε τι βαθμό θα ήμουν υπόλογος για τις επιλογές μου; Θα ενέδιδα μήπως και εγώ στους πειρασμούς τους οποίους τώρα ερευνώ; Τι σύστημα ελέγχων και ισορροπιών διαθέτω εγώ ο ίδιος;