2.2. Lần theo chứng cứ giấy tờ


Chứng cứ giấy tờ có thể bổ sung thêm nhiều thông tin cho cơ sở dữ liệu của bạn – bạn xác định các tài liệu bạn cần để hỗ trợ cho giả thuyết của mình và xây dựng chiến lược tiếp cận các tài liệu này. Quá trình này bao gồm việc sử dụng một tài liệu để dẫn dắt đến tài liệu liên quan tiếp theo. Sau đó, tìm kiếm mối liên quan giữa các phát hiện bạn đã tìm được.

Ghi lại tất cả mọi thứ trong các tài liệu khởi đầu mà bạn nghĩ có thể có liên quan. Ví dụ, những thứ này có thể là Sơ yếu lý lịch của một người nói rằng anh ta là nhân viên an ninh cho một công ty khai thác mỏ trong khu vực bị ảnh hưởng bởi cuộc nội chiến liên quan đến xung đột kim cương. Có thể là sơ yếu lý lịch của anh ta có những lỗ hổng trong phần thông tin công việc cá nhân. Đây là lúc bạn vận dụng kỹ năng tính toán. Bằng cách cộng số năm làm việc tại các công ty khác nhau và tổng số năm ghi trong phần hồ sơ việc làm để xem có khoảng thời gian nào đã không được ghi trong hồ sơ. Bạn có thể thấy rằng hồ sơ công việc hoặc sổ sách công ty sẽ cho bạn biết có trường hợp một người đã đột ngột rời vị trí công việc của anh ta hay không. Có được thông tin này rồi sẽ khiến bạn tiếp tục tìm kiếm thêm tài liệu về lịch sử công việc của người đó. Bạn có thể tìm thấy thông tin rằng bộ phận nhân sự có lưu trong hồ sơ trường hợp có đơn tố cáo hành vi trộm cắp hoặc gian lận của người đó. Bạn có thể lần theo dấu vết đó để tìm hồ sơ của cảnh sát, tòa án hoặc nhà tù về người đó, và cứ tiếp tục như vậy… Nói cách khác, bạn sử dụng một tài liệu để dẫn dắt bạn đến tài liệu khác và cung cấp bằng chứng.

Khi bạn đã phân biệt được các tài liệu liên quan, hãy đặt mình vào vị trí của đối tượng: Anh ta đã có thể làm gì? Cô ấy sẽ có lợi ích gì nếu chọn lựa chọn A hay B, và sự liên quan giữa hai người này là thế nào? Điều này sẽ giúp bạn tránh được những cuộc truy tìm vô vọng. Đừng đánh giá thấp sự nhàm chán khi phải phụ thuộc vào thư viện hoặc tài liệu lưu trữ để thu thập thông tin. Nếu thông tin đã được số hóa, chỉ cần nhập tên vào hệ thống bạn thu về được nhiều kết quả, cả liên quan và không liên quan. Và nếu bạn đang ở một quốc gia mà hệ thống hồ sơ lưu trữ công cộng vẫn chủ yếu dưới dạng tài liệu văn bản thì có thể bạn sẽ phải thương lượng với người quản lý thư viện để được quyền tiếp cận các phòng lưu trữ trong thư viện và tìm hiểu sơ đồ sắp xếp các hồ sơ đó.

Trong rất nhiều trường hợp, việc tìm kiếm thông tin từ hệ thống lưu trữ hồ sơ công cộng, chẳng hạn như giấy khai sinh hoặc giấy phép lái xe có vẻ như là cách tốt nhất để bắt đầu. Nhưng những việc này có thể tốn thời gian mà kết quả không đáng kể, đặc biệt là nếu thông tin có sẵn trên mạng. Hãy tìm trong kho tài liệu lưu trữ trực tuyến của các tờ báo địa phương, sục sạo một blog cá nhân hoặc các tài khoản truyền thông xã hội và tìm kiếm trang web của công ty nơi anh ta làm việc để thu thập những thông tin bạn có thể tìm thấy. Nếu bạn có tên thật, họ tên đầy đủ thì bạn cũng có thể thấy người tình nghi đó xuất hiện trong các vụ kiện ở tòa án hoặc các tài liệu chính thức khác. Việc này có thể mang lại những tiểu tiết thú vị, chẳng hạn như trường đại học anh ta đã đến hoặc mối quan hệ của anh ta với các nguồn tin khác. Các bài báo cũng chứa một lượng lớn dữ liệu có thể khiến bạn quyết một phen lên đường săn tìm chứng cứ, như thông tin về các trụ sở ở địa phương (ví dụ: ngân hàng, công ty, văn phòng chính phủ), thông báo pháp lý phải trả phí (ví dụ: di chúc, thay đổi tên, hôn nhân, đám tang, thông báo trưng thu nhà, đấu giá, đấu thầu, tài sản không có người nhận), lệnh bắt giữ hoặc kết án. Mỗi mảnh ghép này chính là một miếng ghép của trò chơi ghép hình mà bạn đang cố gắng xử lý.

Tóm lại, bạn lần theo chứng cứ giấy tờ bằng cách:

  • >   Tìm kiếm trên web, truy cập kho tài liệu lưu trữ và thuyết phục các nguồn tin nói chuyện với bạn cho đến khi bạn tập hợp được bất kỳ tài liệu nào có thể tìm thấy về người đó.
  • >   Lập bản đồ các tài liệu này bằng cách sử dụng các kỹ thuật lập bản đồ dữ liệu và tìm kiếm các lỗ hổng, mâu thuẫn và thiếu nhất quán trong thông tin thu về.
  • >   Suy nghĩ xem những tài liệu nào sẽ giúp khắc phục các thông tin còn hổng hoặc giải quyết mâu thuẫn – và điều tra theo các nội dung này.