Báo chí điều tra cần nhiều thời gian, tốn kém tiền bạc và phải đối mặt với nhiều rủi ro. Thông thường các phóng viên cần phải thuyết phục lãnh đạo của mình rằng nỗ lực này đáng bỏ ra mặc dầu các sự kiện tin tức hàng ngày cũng đã có thể xuất bản ổn thỏa một tờ báo.

Vậy tại sao phải làm phóng sự điều tra? Bởi vì sự thật, cùng với những câu chuyện tuyệt vời, có thể thay đổi nhiều thứ. Nhìn lướt qua những người đoạt giải Pulitzer trong vài năm vừa rồi chúng ta có thể thấy một phóng sự điều tra tốt tác động thế nào đến các cộng đồng người dân hoặc các chính sách khác nhau. Năm 2018, giải Pulitzer đã thuộc về tờ Washington Post – các phóng viên điều tra được cho là đã thay đổi tiến trình của cuộc đua vào Thượng viện ở Alabama bằng phóng sự điều tra tiết lộ việc một ứng cử viên bị cáo buộc đã quấy rối tình dục các cô gái tuổi vị thành niên trong quá khứ. Năm 2017, giải thưởng này thuộc về phóng viên Eric Eyre của tờ Charleston Gazette-Mail. Phóng viên này đã phát hiện ra tình trạng ngập tràn thuốc giảm đau có tính gây nghiện (nhóm opioids) ở Tây Virginia. Và năm 2016, giải Pulitzer đã được trao cho hai phóng viên từ hai tờ báo ở Florida. Các phóng viên này đã phát hiện tình trạng bạo lực lan tràn trong các bệnh viện tâm thần của tiểu bang này.

Hơn nữa, báo chí điều tra là phần không thể thiếu để tăng cường dân chủ. Nếu phóng sự điều tra của một tờ báo lại không hơn gì một thông cáo báo chí thì điều đó có nghĩa là chúng ta đang cho phép những người có quyền được quyết định hoàn toàn mọi chương trình nghị sự. Nguyên tắc yêu cầu chính phủ phải có trách nhiệm giải trình sẽ thất bại nếu báo chí không đặt ra các câu hỏi hóc búa, hoặc kiểm tra các tuyên bố của một đảng, hoặc so sánh với tuyên bố của chính đảng đối lập.